De kwaliteit van het zaad van een man is een belangrijk aspect van een snelle, makkelijke bevruchting van de eicel van een vrouw. Het speelt dus een grote rol bij een mogelijke zwangerschap. Wanneer jij met je partner een kindje wilt, is dit aspect dan ook erg belangrijk. Als zwanger worden langer duurt dan je hoopte, kun je proberen om de zaadkwaliteit van jezelf of jouw man te verbeteren. Hierover zijn allerlei adviezen naar voren gebracht, waaronder aanpassingen aan het dagelijks leven en natuurlijke manieren.
Welke factoren zijn van invloed op de zaadkwaliteit?
Er zijn diverse zaken die een rol spelen bij de kwaliteit van het zaad van mannen en daardoor hun vruchtbaarheid. Factoren die van invloed zijn zijn bijvoorbeeld de mate van alcoholgebruik, de temperatuur in de zaadballen, het hebben van koorts of het gebruiken van bepaalde medicijnen. Een hoge temperatuur, door bijvoorbeeld hete baden of een saunabezoek, verstoort namelijk de werking van spermacellen. Eenzelfde effect wordt verkregen door het dragen van te strak ondergoed of wanneer er gewerkt wordt met chemische of radioactieve stoffen. Denk hierbij aan bestrijdingsmiddelen, ioniserende straling, zoals röntgenstraling, en lood.
Oorzaken vruchtbaarheidsproblemen
Een verminderde zaadkwaliteit kan duiden op vruchtbaarheidsproblemen. Dit kan door diverse factoren veroorzaakt worden, waarbij er meestal sprake is van een combinatie van oorzaken. Het gebeurt vaker dan je denkt, aangezien bij ongeveer 30 procent van de paren waarbij een zwangerschap uitblijft, een verminderde zaadkwaliteit de oorzaak blijkt. De volgende zaken kunnen hierbij een rol spelen:
- De afwezigheid van de zaadleiders.
- De aanwezigheid van antistoffen tegen zaadcellen.
- Het hebben ondergaan van een bestraling of chemotherapie.
- Problemen met de hormoonhuishouding.
- Een ontsteking van één of beide ballen in het verleden.
- Het hebben van spataderen in de balzak.
- Niet goed ingedaalde zaadballen.
Hoe kan de zaadkwaliteit verbeterd worden?
Je kunt onderzoeken doen om een juiste indicatie te kunnen doen van de kwaliteit en waar het probleem dan precies zit. Voorbeelden hiervan zijn een bloedtest, een pH-bepaling van het zaad, een sperma-mucus test en echografisch onderzoek. Je kunt echter ook eerst proberen om door het volgen van eenvoudige tips de zaadkwaliteit te verhogen.
Tips voor het dagelijks leven
De volgende tips kun je implementeren in je dagelijks leven met een positief resultaat op de zaadkwaliteit.
1. Draag geen strakke broeken en onderbroeken
De zaadproductie is optimaal wanneer de temperatuur in de zaadballen 35 graden Celsius is. Draag daarom wijde onderbroeken en broeken om deze temperatuur te behouden en niks af te knellen.
2. Gebruik de juiste bescherming bij je werk
Zittend werk kan eveneens negatief inwerken op de temperatuur van de balzak en het werken met gevaarlijke stoffen verlaagt de zaadkwaliteit. Het is hierbij belangrijk dat de juiste bescherming wordt gebruikt en dat je bij een zittend beroep regelmatig een stukje loopt of staat.
3. Onderhoud een gezond gewicht
Onder- of overgewicht bij een man beïnvloedt zowel de beweeglijkheid van als de hoeveelheid zaadcellen, waardoor een eicel minder snel wordt bevrucht.
4. Onderhoud een goede voeding en voldoende beweging
Eet voldoende verse groenten, fruit, vis en in mindere mate vlees. Daarnaast zijn noten en olijfolie voedzaam en moet er genoeg beweging in het dagelijks leven zijn. Je kunt hierbij ook extra vitamines slikken, aangezien zaadcellen genoeg foliumzuur, selenium, vitamine C en zink nodig hebben om goed te ontwikkelen. Een overmaat hieraan is echter ook niet goed.
5. Onderhoud een regelmatige zaadlozing
Zaad opsparen wordt sterk afgeraden, aangezien de kwaliteit van sperma achteruitgaat naarmate je langer dan vijf dagen zonder zaadlozing hebt doorgebracht. Een regelmatige zaadlozing zorgt voor goede zaadcellen. Aan de andere kant is het wel handig niet meer dan één keer per dag klaar te komen bij een kinderwens. Hierbij komen namelijk minder en onrijpe zaadcellen vrij die minder kans hebben op bevruchting. Aangeraden wordt eens in de twee tot vijf dagen een zaadlozing te hebben.
6. Vermijd de sauna
Wanneer je met je partner zwanger wilt worden, kun je als man ook beter de sauna mijden. De hoge temperatuur werkt negatief op de zaadkwaliteit in de ballen en is slecht voor de spermaproductie. Ook een elektrisch deken of te lang in een warm bad liggen, worden daarom afgeraden.
Natuurlijke middelen en supplementen
1. Macawortel
De macawortel komt uit Peru en wordt daar al heel lang gebruikt voor het verhogen van het libido en de vruchtbaarheid. Door dagelijks 1,5 tot 3 gram gedroogde macawortel in te nemen, kan dit effect al verkregen worden. Daarnaast wordt de erectie verbeterd en bevordert het natuurlijke middel de beweeglijkheid en hoeveelheid zaadcellen bij een zaadlozing.
2. Vitamine C
Vitamine C is belangrijk om de afweer te verhogen door zijn optreden als antioxidant. Hierbij wordt de zaadkwaliteit verbeterd. Ook vindt er een toename van de beweeglijkheid van spermacellen en een reductie van het aantal misvormde cellen plaats. Daarnaast biedt de vitamine bescherming tegen DNA-schade door schadelijke, reactieve zuurstofverbindingen door bijvoorbeeld stress.
3. Vitamine D
Ook deze vitamine is belangrijk, aangezien het het testosteronniveau kan boosten. Een tekort eraan zorgt namelijk voor een laag gehalte aan testosteron, het belangrijkste mannelijke hormoon. Door dagelijks vitamine D in te nemen, kan de hoeveelheid van het hormoon met wel 25 procent toenemen.
4. Zink
Tot slot is zink een erg belangrijk mineraal dat zit in dierlijke producten, zoals eieren, vis, vlees en schelpdieren. Het is ook gelinkt aan de mannelijke vruchtbaarheid, omdat een gebrek eraan eveneens voor een laag testosterongehalte en een slechte spermakwaliteit zorgt. Het is daarom ook belangrijk om dit genoeg binnen te krijgen bij een kinderwens, desnoods in de vorm van een supplement.